Bewegingslessen

Op de hogeschool PXL krijgen we een aantal bewegingslessen voorgeschotelt. Deze omschrijf ik kort onderaan. 

Bewegingsles 5: De bergen

Op negentien april hebben we onze laatste bewegingsles gekregen van het jaar deze les was gebaseerd op bergen. Maar dit had de leerkracht pas ons op het einde van de les meegegeven. In werkelijkheid kan het dus wel eens zijn dat je ook een andere thema kan koppelen aan deze les. Dat maakt het natuurlijk ook zo leuk!

Als opwarming moesten we in een kring staan. Hierbij mocht één persoon een beweging maken en de rest deed deze dan na. Zo gingen we verder tot iedereen aan de beurt was geweest. Op deze manier hebben we onze verschillende lichaamsdelen losgeschud. Als tweede opdracht moesten we kris kras door elkaar lopen en één beweging vasthouden.

Hierna zijn we over gegaan naar de kern. Hier moesten we snel lopen en tegelijkertijd bochten nemen. Het was hier belangrijk dat we anderen gingen ontwijken. Wanneer de muziek stopte moesten we een stevige houding aannemen. Het was de bedoeling datje op twee voeten stevig ging staan. De leerkracht kwam dan eens langs om te voelen of we wel stevig stonden, dat deed ze door haar lichaamsgewicht tegen jouw lichaam aan te duwen, vooral doan moest je je goed inspannen om kracht weer te geven. Ook werden er leerlingen aangeduid die mochten gaan voelen of iedereen wel stevig stond. 

Daarrna gingen we verder in groepen van twee. De eerste persoon gaf een beweging aan en de 2 persoon moest hier proberen in te volgen. Wanneer de muziek door de leerkracht even werd stop gezet, wisselden we. Daarna gingen we contact zoeken met elkaar. De tweede persoon zocht contact met de eerste persoon om zo een stevige houding te maken. Dit was best een lastige oefening omdat je continu tegen elkaar moest leunen en tegen elkaar moest steunen.  Hier was het ook een noodzaak om steeds nieuwe steunpunten te vinden. 

Bij de volgende opdracht moesten we met onze voeten samen staan en onze armen tegen ons lichaam plaatsen. We moesten hier allerlei bewegingen maken in alle richtingen die ons uit balans konden brengen, dan moest je snel terug je evenwicht vinden en de oefening opnieuw herhalen. Later gingen we ons echt laten vallen (op een voorzichtige manier natuurlijk!). Soms stonden we recht en dan vielen we weer op de grond. Ook maakten we combinaties tussen vloeiende en afbrokkelende bewegingen.

In het slot gingen we in groepen van twee elkaar opzoeken en 'samenkomen' daarna moest je je van elkaar op een soepele manier wegduwen of wegrollen. Een persoon nam dan een houding aan en de tweede persoon ging deze beweging steunen en hierna kon de eerste op zijn beurt weer de andere ondersteunen.

Dit was ook erg interresant want omdat je telkens opnieuw je balans moest verliezen en naar elkaar moest toe vloeien en wegvloeien maakten je met elkaars lichaam speciale vormen.

Bewegingsles 4: De axenroos

De dansles die we deze week voorgesteld kregen was gebaseerd op 'De Axenroos'.

Tijdens de inleiding hebben we onszelf moeten laten leiden door onze eigen lichaamsdelen doorheen de ganse bewegingsruimte. De lichaamsdelen waren heel verschillend: de ene keer moesten we ons laten leiden door onze ellenboog, dan door onze pink, door onze knie, door onze buik, daarna door onze zitvlak, ... Ook hebben we de richting van onze 'leidend gevende' lichaamsdelen moeten aanpassen. We gingen plots heel snel, dan waren er plots bochten, daarna konden we ook heel traag gaan. Om onze fantasie hier in te prikkelen vertelde de leerkracht dat je moest doen alsof er magneten in de vloer of plafond zaten waardoor dat je deze specifieke bewegingen wel moest maken want je lichaamsdeel werd immers hier door aangetrokken.

In de kern kwamen er al enkele dieren van 'De Axenroos' ter sprake. Eerst stonden we stil bij de pauw.

We gingen verspreid staan door de zaal. We moesten nu om de aantal tellen een ander lichaamsdeel in de verf zetten. Bijvoorbeeld: Plots stak je je hand in de lucht, na een paar tellen stak je je hooft helemaal omhoog, daarna stak je je zitvlak uit. Na een poosje kregen we van de leerkracht de opdracht om niet één meer twee lichaamsdelen in de spotlight te zetten telkens. Dit hebben nadien terwijl we ons door de ruimte verplaatsten. Dat was erg leuk en zeker ook omdat ik veel verschillende houdingen kon zien bij mijn mede-studenten. We hebben kort dit stuk overlopen gehad. De leerkracht liet ons nadenken over welk dier we het net zouden hebben gehad. De meesten dachten al direct aan de pauw. Omwille dat de pauw graag zijn mooie staart toont aan iedereen.

Hierna zijn we overgegaan naar een ander dier. De schildpad! Hierbij moesten we doorheen de bewegingszaal wandelen. Natuurlijk wel met een kleine twist, we mochten namelijk de ander studenten niet aankijken, we moesten wanneer we steeds dichter bij elkaar kwamen ons gezicht verbergen. Alsof niemand ons mocht zien, alsof we angst hadden. Hierna kregen we allemaal een laken aangeboden. We kregen de opdracht om ons stiekem te verstoppen op een manier dat de leerkracht het niet zou opmerken. Je mocht hier zelf kiezen of je je helemaal zou verstoppen, enkel je pink of zelfs helemaal niet. Dit was erg spannend en al zeker als je dit door de ogen van een kleuter zou bekijken. Hierna hebben we de opdracht omgekeerd uitgevoerd. We moesten onder de lakens gaan liggen en doen alsof we ons super graag wilden laten verschijnen, maar dat we moesten oppassen dat de leerkracht het niet zou zien. Erg leuk!

deden we het omgekeerde. Nu moesten we terug verschijnen maar ook dit mocht de juf niet opmerken. Tot slot mochten we dansen met ons laken waarbij we de elementen 'verstoppen en tevoorschijn komen', mochten gebruiken.

Hierna kwamen de laatste dieren: De leeuw en de kameel. Deze opdrachten gingen rond leiden en volgen. We moesten werken in groepjes van vier personen. Eén persoon was de gids. De gids kreeg een thema en moest de rest van de groep leiden en de andere moesten volgen. De thema's waren heel divers: gehaast door de stad, oerwoud, carnavalstoet en stroperige massa.

Tot slot volgde er een verwerkingsopdracht. Alle elementen die deze les aan bod kwamen mochten hier aan bod komen. Dit deden we in groepjes van 4. Hierbij keken we naar elkaars voorstelling gekeken en moest de andere groep telkens zoeken welke elementen de groep in zijn voorstelling had verwerkt.

Bewegingsles 3: Macht en onmacht

Binnen het module van Musiche vorming hebben we ondertussen ook al een derde bewegingsles meegemaakt. Hier hebben we gewerkt rond macht en onmacht.

Eerst hebben we ons lichaam moeten opwarmen, om dit te doen hebben we eerst een aantal oefeningen gedaan:

• Kris kras door elkaar lopen met strakke lijnen
• Van elkaar weg lopen, alsof je werd af gestoten van elkaar.
• Op 1 been hinken en rondjes draaien
• Op je buik liggen en proberen je lichaam te bewegen
• Enzoverder

Toen werd de bewegingles ineens interessant de volgende oefening in onze opwarming was dat je met een partner de oefening ging uitvoeren. Maar bij deze oefening moest één van de twee personen de andere bevelen geven. Deze bevelen konden vanalles zijn want je mocht ze zelf verzinnen. Zo liet ik bijvoorbeeld mijn partner de volgende bevelen uitvoeren: jumping jacks, crunches, springen, kruipen,... Het was duidelijk dat een iemand macht had en de andere in de greep was van onmacht.

Toen zijn we overgegaan naar de kern van de les, hier hebben we ook een aantal oefeningen gedaan.

Oefening 1)

Met de hele lesgroep moesten we ontzettend vrolijk doorheen de bewegingsruimte huppelen. Je mocht zo bombastisch mogelijk zijn in je bewegingen. Maar na een paar korte periodes werd de zaal telkens kleiner gemaakt (dat deden we door voorwerpen van onszelf te gebruiken zoals sjaals). Ondanks dat de zaal steeds kleiner werd mochten onze vrolijke bewegingen niet kleiner worden. We moesten onze grote jolijt bewaren. Zo begon iedereen te merken dat het wel steeds moeilijker werd om elkaar te ontwijken want de kans dat je een arm of een been tegen je op kreeg werd steeds groter. Maar door die inzicht te verwerven wisten we sneller dat we elkaar moesten gebruiken en helpen.

Oefening 2)

Toen werd de klas in twee groepen verdeeld. De eerste groep moest opnieuw vrolijk en vol jolijt door de zaal huppelen, maar na een poos kwam groep twee erbij en hun taak was om de vrolijke groep te vervelen. Dit werd vooral gedaan door plots voor elkaar te lopen, een beetje duwen, enzoverder. Daarna hebben de groepen gewisseld van positie.

Oefening 3)

Bij deze oefening ging het een beetje rond weerstand. We moesten als een stok gaan liggen op de grond, je kan je dus niet zo maar buigen. Je moet letterlijk stokstijf liggen. Zodra dat de muziek begon moesten we proberen recht te gaan staan zonder je lichaam te buigen of ook maar wat te krommen. Dit vond ik persoonlijk de moeilijkste oefening.

Oefening 4)

Als opdracht hadden we de week voordien gekregen dat we een artikel over emoties moesten opzoeken. Samen hebben we de verschillende artikels wat besproken en hebben we samen stil gestaan over hoe we beweging kunnen gebruiken om emoties te uiten.

Toen was het alweer tijd voor het slot van deze les!

Hier hebben we in groepen van 6 personen zelf een bewegingsstukje mogen maken rond macht en onmacht. Hiervoor kregen we 10 minuten de tijd. Ondanks de korte tijd die we kregen hebben de verschillende wel mooie en authentieke prestaties geleverd!

Bewegingsles 2: De fabriek

Binnen de module van 'Alles is muzisch' hebben we een tweede bewegingsles meegemaakt. Graag wil ik kort overlopen wat we hier zoal gedaan hebben.

In de opwarming liet de leerkracht ons prikkelen door ons te overtuigen dat we in een leegstaande fabriek waren. In deze fabriek heb je veel gangetjes en hoeken. Dus wanneer we door dit lege pand liepen moesten we goed opletten dat we niet zouden botsen tegen een muur. Nadat deze beginsituatie op pootjes stond mochten we dus door de frabriek lopen. we liepen mooie rechten lijnen (doorheen de gangen) en wisselden soms van richting als er een obstakel was zoals een muur (of een andere student). Door deze oefening kwamen we in een fantasiewereldje terecht waarin we de ruimte helemaal konden verkennen. We hebben ook nog enkele bewegingen tot ons op laten nemen. Deze bewegingen moesten wel binnen het thema passen (fabriek). Ik koos voor een schoenenfrabriek, daardoor sloten mijn bewegingen hier bij aan.

Daarna zijn we begonnen aan de kern van de les. De kern van een les bestaat altijd uit verschillende activiteiten. De activiteiten som ik hieronder op.

In de eerste activiteit stonden de bewegingen centraal die we zelf hebben verzonnen in de opwamring. Dit was door voor iedere student heel anders want iedereen had andere bewegingen verzonnen. Deze bewegingen zijn we gaan structureren.

de volgorde van de structuratie ging als volgt:

1) Een product maken (een doos open doen)

2) Iets bij je product doen (schoenen in de doos doen)

3) Er gaat iets stuk, we gaan het repareren (er is een wieltje stuk ik vervang het)

4) We rapen iets op (Ik veeg de olie van het wieltje op)

5) We starten weer bij punt 1 maar veel sneller want er is iets mis met je machine. (ik doe een doos héél snel open)

Als je al deze bewegingen aan elkaar plakten kwam je uit aan een gestructureerde dans.

In de tweede activiteit moesten we per twee ons zelf gemaakte dansje laten zien aan elkaar. Het was de bedoeling dat de gene die toe keek probeerde af te leiden wat voor machine jij moest voorstellen.

In de derde activiteit hebben we gewerkt in groepjes van vier personen. Met dit groepje moesten we een nieuwe dans ontwikkelen zoals we dat activiteit nummer één hebben moeten doen. Maar we mochten dit maal ruimer denken dan enkel het thema 'fabriek'. Wij kozen voor het thema 'vissen'. Dit deden we ook via de volgende structuratie:

1) Een vishengel nemen en uitgooien

2) Een vis vangen

3) de vis valt

4) we heffen de vis op

5) we beginnen weer bij stap 1 maar sneller.

Binnen deze opdracht kregen we ook nog een kleine opdracht erbij. We moesten rekening houden met het bewegingskader. Het bewegingskader bestaat uit 4 onderdelen: ruimte, tijd, lichaam en kracht. Deze vier onderdelen moesten we ook verwerken in onze dans

Als laatste hebben we het slot gedaan. Hier mochten we onze zelf gemaakte gestructureerde dans aan elkaar tonen. Dit mochten we heel leuk aanpakken. We hadden wat geschoven met banken waardoor we het concept van een podium nabouwden. Hier moesten we dan wel eerst kort nadenken over hoe we het podium wilden op- en afstappen. Wanneer we dit hadden mochten we allemaal een voor een onze dans aan elkaar tonen.

Wat kan ik hierrond met kleuters doen?

Het leukste hier aan vind ik dat je kleuters kan leren dat bewegingen die je elke dag doet en dus doodgewoon zijn eigenlijk kan veranderen in een gestructureerde dans als je een aantal bewegingen aan elkaar plakt. Dit stimuleert dan ook weer het creatief denken van de kleuters. En Omwille dat je dit met de verschillende stappen moet doen leren ze ook verbanden zoeken tussen de bewegingen aan gaan ze niet zomaar gekke bewegingen doen. Als laatste is dit een goed les omtrent samenwerking. Je moet samen een thema kunnen beslissen, samen beslisen hoe je de opdrachten uitvoert en samen beslissen hoe je rekening gaat houden met het bewegingskader. Voor sommigen kleuters zal dit toch nog een beetje moeilijk zijn. Maar als je alles op een kinderniveau zou uitleggen en voordoen en ook goed zou begeleiden zou dit zeker een goed uitlopende activiteit kunnen worden in de kleuterklas.

Bewegingsles 1: Bonte nacht

Voor de module 'Alles is muzisch' hebben we de theatervoorstelling 'Bonte nacht' moeten bekijken (deze staat een beetje verder kort beschreven). Onze eerste bewegingsles in deze module was helemaal afgestemt op deze voorstelling.

Kort zou ik graag deze bewegingsles willen beschrijven:

Eerst zijn we begonnen met het bespreken van de voorstelling aan de hand van een kort videofragment om alles terug even op te frissen. Na het bekijken van het videofragment hebben we een aantal vragen moeten beantwoorden over hoe wij het toneelstuk ervaarden. Sommigen van de vragen waren: 'Wat vond je goed en wat vond je slecht?', 'Wat is je nog echt bijgebleven?', 'Welke muzische domeinen herkende je in de voorstelling?' Dit was uiteindelijk wel een goede eerste stap om te zetten in de bewegingsles want je leerden hier hoe anderen het toneelstuk ook hadden ervaren en dit kon soms wel eens heel erg verschillen van jouw ervaring.

Daarna zijn we overgegaan naar de opwarming van de les. Deze was uiteraard gebaseerd op de bewegingen die terug waren te zien in 'Bonte nacht'. De leerkracht liet ons verschillende bewegingen zien maar liet ons zelf ook nadenken over de bewegingen die wij hadden gezien. Deze bewegingen hebben we doorheen de ruimte mogen uitvoeren/naspelen.

Toen zijn we naar de kern van de les gegaan. We hebben hier verschillende activiteiten gedaan.

Bij de eerste activiteit hebben we een gestructureerde dans aangeleerd gekregen aan de hand van de bewegingen die we in de opwarming hadden gezien.

In de tweede activiteit werden we onderverdeeld in 2 groepen. We hebben naar elkaar mogen kijken hoe we de dans uitvoerden. Daarna zijn we onderverdeeld geweest in groepjes van 2 personen. Je moest telkens naar elkaar kijken ondertussen dat je beide het dansje uitvoerden. Dit zorgde voor een soort omgekeerd spiegeleffect.

In de laatste oefening hebben we weer in groepjes gewerkt, maar dit maal in groepjes van 4 personen. De dans die we allemaal hebben aangeleerd gekregen moesten we samen opvoeren. Maar we moesten zorgen dat er bepaalde vormen in onze dans terug kwamen. Voorbeelden van deze vormen zijn een vierkant of een cirkel. Wanneer je met je groepje deze vormen had verwerkt in de gestructureerde dans hebben we de verschillende dansjes opgevoerd voor elkaar. Dit was erg tof om te zien aangezien iedereen dezelfde dans heeft aangeleerd gekregen maar toch een heel andere uitkom had met zijn groepje!

We zijn overgegaan naar het slot van het les. Hier hebben we gebruik gemaakt van hoogtes. Je moest met je lichaam bewegen van de ene naar de andere kant van de zaal maar je moest duidelijk laten zien dat je met je lichaam in de laagte werkten, dan in de hoogte en ook in het midden. De volgorde maakte niet zo uit zolang de verschillende hoogtes maar duidelijk te zien waren.

Wat neem ik nu precies mee?

Het was een heel leerrijke les waaruit je wel verschillende actiepunten kon terugvinden om te gebruiken in je lessen. Vooral heb ik geleerd dat een les maken vanuit een theatervoorstelling helemaal niet zo moeilijk hoeft te zijn. Let gewoon goed op de domeinen die je kan terug vinden en laat van daaruit je fantasie ten loop gaan! Natuurlijk betekent dit niet dat iedere voorstelling goed genoeg is voor te gebruiken in een les. Daarom moet je je kritische bril opzetten en niet zomaar 'iets doen'. Ook weet je nu dat een gestructureerde dans aanleren een leuke uitganspunt is voor je activiteit. Maar dat je nooit de creativiteit van de kleuters zou mogen dwarsbomen. Je moet ze simpel weg gewoon de dingen aanreiken en van daaruit laten werken. Ook vond ik het goed dat we kort bezig zijn geweest met de verschillende hoogtes (in het slot). Dit is een goede oefening om kleuters duidelijk te maken wat ze met al deze ruimte kunnen doen en hoe ze er mee om kunnen gaan.